Eric 17 september 2019 Categorie: Energie
Bij het kiezen van een energiecontract kun je ook het gewenste type stroom kiezen. Duurzame groene stroom? Of mag het ook gewoon zogenoemde grijze stroom, stroom uit traditionele centrales, zijn? Daarnaast kun je bij groene stroom dan ook nog de herkomst kiezen, wil je duurzame energie uit pure Hollandse bronnen of mag het ook uit een ander Europees land komen?
Vervolgens kun je per energiepakket zien uit welke type bronnen de leverancier de elektriciteit levert. Wil je windenergie, zonne-energie, stroom uit biomassa, uit waterkracht of kernenergie? De energieleverancier maakt de herkomst volledig inzichtelijk en jij hebt de keuze.
In onze vergelijker kun je type en bron kiezen.
Maar een vraag die wij zo nu en dan krijgen is: hoe zorgt de energieleverancier er voor dat precies dat type stroom uit mijn stopcontacten komt? Bij het wisselen van aanbieder of contract gebeurt er immers niets met de aansluiting op de elektriciteitskabel of de meter. Ik blijf aangesloten op dezelfde kabel als mijn buurman die gewoon grijze stroom afneemt.
Een goede en begrijpelijke vraag, waarop het antwoord in eerste instantie simpel is: feitelijk krijg je ook precies dezelfde stroom geleverd als de buurman en alle andere huishoudens in de wijk. Ongeacht of de buren nu een energiecontract hebben voor groene of voor grijze stroom, uit Nederland of uit Europa.
Dit antwoord is wellicht een deceptie, want je kiest niet voor niets bewust voor duurzame energie. Het goede nieuws is dan ook dat het niet zo simpel ligt als dit antwoord. Je bent namelijk wel degelijk duurzaam bezig als je voor groene stroom kiest!
Stroom uit het stopcontact is een mix van groen en grijs
Jouw groene stroom is dezelfde als de grijze stroom van de buurman
Op het eindpunt van de levering van elektriciteit is de stroom dan wel voor iedereen dezelfde stroom, het verschil wordt gemaakt bij het beginpunt van de levering, of eigenlijk bij de opwekking. De stroom die door de netbeheerder in het elektriciteitsnet wordt gestopt is een mix van energie uit alle verschillende bronnen. Hoe meer stroom er door eindklanten zoals jij en ik wordt afgenomen uit een bepaalde type bron, hoe meer er van die bron wordt toegevoegd aan het net.
Handel in groene stroom certificaten
Dat is althans de eenvoudige theorie, in de praktijk ligt het heel wat gecompliceerder. In de praktijk werkt het namelijk met groene stroom certificaten die GvO’s worden genoemd, wat weer staat voor Garanties van Oorsprong. Ieder opgewekt megawattuur duurzame stroom, ofwel hernieuwbare elektriciteit, krijgt zo’n GvO. Dit is dan het certificaat dat bewijst dat de stroom daadwerkelijk groen is opgewekt en hiermee is ook de exacte bron traceerbaar. Deze certificaten worden verhandeld tussen energieleveranciers door heel Europa.
Als jij groene stroom afneemt bij een bepaalde energie aanbieder, dan is deze aanbieder verplicht om net zoveel GvO certificaten in te kopen als dat jij en alle andere groene stroom klanten aan stroom verbruiken. Met deze certificaten bewijst de energieleverancier dus dat op een bepaald moment op een bepaalde plaats duurzame elektriciteit is opgewekt voor jouw afname.
Veel hernieuwbare stroom komt uit het buitenland
Nu is het zo dat in Nederland in 2018 voor ongeveer 75% groene stroom wordt afgenomen door consumenten en bedrijven. Maar de in ons land opgewekte duurzame elektriciteit was slechts zo’n 16% van het totaal. Ruim 80% van de elektriciteit wordt in Nederland dus nog opgewekt uit kolen en gas, wat zeker niet groen is.
In Nederland wordt 75% groen stroom geleverd
Maar slechts 16% stroom wordt groen opgewekt
Om toch aan de vraag naar groene stroom te kunnen voldoen kopen de energieleveranciers daarom GvO certificaten uit het buitenland in. Vooral Noorwegen heeft een overschot aan de certificaten omdat dit land veel duurzame elektriciteit produceert uit waterkrachtcentrales terwijl het land dunbevolkt is. In Noorwegen wordt sowieso uitsluitend groene stroom gebruikt en aan het systeem van GvO certificaten hechten de Noren daarom ook niet zoveel waarde. De meeste van deze certificaten worden dan ook verkocht aan het buitenland.
Veel hernieuwbare stroom komt uit Noorse waterkrachtcentrales.
Kritiek op het certificatensysteem
Er is op dit systeem wel het nodige aan te merken. Critici zeggen namelijk dat groene stroom vooral op papier, of liever gezegd digitaal, groen is, maar in de praktijk gewoon uit grijze centrales komt. De duurzaam opgewekte elektriciteit in bijvoorbeeld Noorwegen wordt in de praktijk namelijk gewoon aan de Noorse gebruikers geleverd en niet aan Nederland. Enkel de digitale certificaten worden aan Nederland verkocht. Daardoor, zeggen critici, is er in ons land te weinig stimulans om in duurzame bronnen te investeren.
Let op de herkomst van groene stroom
Door te letten op de herkomst van de hernieuwbare energie kun je hier echter zelf wel wat doen. Als je namelijk specifiek kiest voor groene stroom uit Nederland is jouw energieleverancier verplicht om Nederlandse certificaten in te kopen. Hiermee investeer je dus gegarandeerd in Nederlandse duurzame bronnen.
Overigens schreef De Volkskrant eind 2018 dit kritisch stuk over de verkoop van groene stroom.
Over de auteur
Eric Hes
Eric is beheerder van KiesZeker en een aantal andere websites. Hij schrijft regelmatig over diverse onderwerpen die aansluiten bij de diensten op deze website.
Gerelateerde artikelen
Twijfels over biomassa: de Vattenfall centrale in Diemen op losse schroeven
Eric 2 juli 2020
In Diemen zou de grootste biomassacentrale van Nederland komen. Energiemaatschappij Vattenfall, de initiatiefnemer voor de bouw van deze centrale, heeft dit echter op de lange baan geschoven. Pas halverwege volgend jaar wil het concern een definitief besluit nemen over de bouw van de biomassacentrale bij Diemen. Het project ligt trouwens niet helemaal stil: voorlopig gaan de voorbereidingen voor de bouw nog wel door.
Salderingsregeling zonnepanelen: hoe zit het nu precies met deze regeling vanaf 2023?
Femke 9 april 2021
Eind 2020 kwam het kabinet met een wetsvoorstel om de salderingsregeling zonnepanelen af te bouwen vanaf 2023. Wat is de status hiervan en hoe gaat het nu precies verder met de salderingsregeling? En is zonnepanelen aanschaffen nog wel verstandig als deze populaire regeling wordt afgebouwd?
Aanbod van energiecontracten groeit en overstappen kan weer lonen
Femke 26 januari 2022
De prijsontwikkelingen op de energiemarkt van de afgelopen maanden zijn gerust chaotisch te noemen. Het lijkt er echter op dat de markt een beetje tot rust komt. De energieprijs is nog wel hoog, maar doordat het wat stabiliseert valt er wel weer meer te kiezen en het weer lonen om over te stappen.
Pieter Schoen brengt het Belgische Mega Energie naar Nederland
Femke 20 juli 2021
Het Belgische energiebedrijf Mega, waarvan Pieter Schoen mede-eigenaar is, wil met scherpe tarieven ook de Nederlandse energiemarkt gaan veroveren. Mega is al langere tijd in België actief met de slogan “dezelfde energie, gewoon goedkoper”.