ACM moet de consument beter beschermen als een energiebedrijf failliet gaat

Wat gebeurt er met de klanten als een energiebedrijf failliet gaat?

Allereerst een geruststelling: je komt niet zomaar zonder gas of stroom te zitten, de levering gaat gewoon door. Gaat je energieleverancier failliet, dan bepaalt toezichthouder ACM welke energieleverancier de klanten van het failliete bedrijf overneemt.

De nieuwe leverancier doet je in zo’n geval een aanbod. Je beslist zelf of je daarop ingaat, of dat je overstapt naar een ander energiebedrijf. Helaas is dit vrijwel altijd financieel nadelig. Dat geldt nu zeker, met de hoge energieprijzen waar we allemaal mee te maken hebben.

Wat doet de ACM precies?

De ACM is de toezichthouder voor de energiesector. De toezichthouder kijkt naar de betaalbaarheid, leveringszekerheid en duurzaamheid van de energieleveranciers. De ACM is ook verantwoordelijk voor het verstrekken van vergunningen aan bedrijven die gas leveren aan consumenten.

De ACM geeft vergunningen natuurlijk niet zomaar uit. Ze stellen voorwaarden en controleren de naleving ervan. De ACM gaat niet over de tarieven, die bepalen de leveranciers zelf, maar kan wel ingrijpen bij onredelijke tarieven. De toezichthouder stelt wel de tarieven vast voor netwerkbedrijven, die het transporteren van gas en stroom verzorgen.

De ACM had de mogelijkheden om strenger in te grijpen

De ACM liet een extern onderzoek doen, waaruit naar voren kwam dat binnen de huidige wet al een strenger toezicht mogelijk is. De ACM dacht zelf dat ze wel energiebedrijven mochten controleren, maar geen verbeteringen afdwingen. De onderzoekers stellen dat de ACM meer had kunnen doen om energieleveranciers te controleren, zoals het eisen van een herstelplan.

Een andere conclusie uit het onderzoek was dat bij de ACM de focus te veel op leveringszekerheid lag. Daardoor werd onvoldoende gelet op de belangen van de klanten. De klanten van het failliete Welkom Energie mochten bijvoorbeeld in de begintijd van hun contract niet overstappen. Toen Welkom Energie failliet ging, kon Eneco mede daardoor maar liefst 90.000 klanten overnemen en ze vervolgens confronteren met veel hogere tarieven.

Klanten van het failliete Welkom Energie werden geconfronteerd met hoge tarieven.

De ACM gaat de aanbevelingen uit het onderzoek overnemen

De ACM maakte bekend dat het zich de conclusies van het onderzoek aantrekt, en dat ze een aantal aanbevelingen uit het rapport overnemen. Dat betekent aanscherping van de eisen aan energiebedrijven. Ze moeten hun financiële continuïteit, uitvoerbaarheid van hun bedrijfsplannen en risicomanagement beter onderbouwen.

De ACM stelt dat er naast de aanscherping van bestaande regels ook wettelijke aanpassingen moeten komen. De onderzoekers en de ACM zijn het er over eens dat het belangrijk is om kwetsbare consumenten te behoeden voor grote financiële schade.

Mogelijk garantiefonds voor klanten waarvan het energiebedrijf failliet gaat

Een belangrijke aanbeveling uit het onderzoek is het oprichten van een garantiefonds. Klanten van een failliete energieleverancier kunnen hier dan een beroep op doen. De onderzoekers stellen dat consumenten bijna nooit stilstaan bij het risico dat een energieleverancier failliet kan gaan.

Zowel de ACM als het ministerie van Economische Zaken en Klimaat waren in e erste instantie geen voorstander van een garantiefonds. Zij menen dat het meer risicovol gedrag van klanten van energiebedrijven in de hand werkt. Het garantiefonds is daarmee niet van de baan: binnenkort gaat de ACM samen met het ministerie van Economische Zaken bekijken hoe ze consumenten beter kunnen helpen bij een faillissement van een energieleverancier.

De Consumentenbond is blij met de nieuwe aanpak

De ACM gaat ook in gesprek met de Consumentenbond over de aanscherping van de bestaande regels voor energiebedrijven. De bond liet weten blij te zijn met het verscherpte toezicht. De Consumentenbond had al eerder bij de ACM aangedrongen de regels scherper te handhaven. De ACM wil binnenkort een concept voor het nieuwe beleid ter consultatie aan de Consumentenbond voorleggen. Het is de bedoeling dat het nieuwe beleid aan het begin van het nieuwe stookseizoen, op 1 oktober van dit jaar ingaat.