Koppelverkoop zorgverzekeringen: Consumentenbond pleit voor verbod

Wellicht heb je al eens ondervonden dat sommige verzekeraars bepaalde aanvullende verzekeringen alleen aanbieden als je ook een van hun duurdere basisverzekeringen afsluit. Dit wordt koppelverkoop genoemd en het zorgt ervoor dat je mogelijk méér betaalt dan nodig is voor je zorgverzekering. Het lijkt misschien logisch om alles bij één verzekeraar te regelen, maar de praktijk laat zien dat dit niet altijd in jouw voordeel werkt. In dit artikel leggen we uit wat koppelverkoop precies inhoudt, waarom het wordt toegepast en wat jij kunt doen om slimme keuzes te maken en onnodige kosten te vermijden.

Wat is koppelverkoop bij zorgverzekeringen?

Koppelverkoop bij zorgverzekeringen betekent dat een verzekeraar bepaalde aanvullende verzekeringen alleen beschikbaar stelt aan klanten die een specifiek, vaak duurder, basisverzekeringspakket afnemen. Dit is geen vereiste vanuit de wet, maar een bewuste keuze van de verzekeraars. Hierdoor word je als klant gedwongen om een duurdere combinatie van verzekeringen af te nemen, zelfs als je misschien helemaal geen behoefte hebt aan een uitgebreid of prijzig basispakket.

Stel je voor dat je graag een aanvullende verzekering wilt afsluiten voor fysiotherapie, maar dat deze alleen beschikbaar is als je ook kiest voor een uitgebreide en duurdere basisverzekering. De standaard basisverzekering van dezelfde aanbieder, die wellicht goedkoper is, komt dan niet in aanmerking. Dit beperkt jouw keuzevrijheid én kan ervoor zorgen dat je onnodig veel betaalt.

Waarom passen verzekeraars koppelverkoop toe?

Verzekeraars passen koppelverkoop toe om hun eigen marktpositie te versterken en meer winst te genereren. Het aanbieden van aanvullende verzekeringen als 'extraatje' bij duurdere basisverzekeringen is een slimme strategie om klanten te binden en te zorgen voor hogere inkomsten. Maar wat betekent dit concreet?

• Minder overstapgedrag: als je aanvullende verzekering gekoppeld is aan een specifieke basisverzekering, wordt overstappen naar een andere verzekeraar minder aantrekkelijk. Je raakt mogelijk een aanvullende dekking kwijt die je juist nodig hebt, wat overstappen een drempel geeft.
• Hogere inkomsten voor verzekeraars: door klanten een duurdere basisverzekering te laten nemen in ruil voor toegang tot aanvullende verzekeringen, stijgen de maandelijkse inkomsten van verzekeraars. Veel mensen hebben niet door dat deze pakketten vaak niet goedkoper of beter afgestemd zijn op hun situatie.
• Beperking van keuzevrijheid: Koppelverkoop ontmoedigt consumenten om los te kijken naar andere opties voor basis- en aanvullende verzekeringen. Dit geeft verzekeraars meer grip op hun klanten en zorgt voor minder concurrentie.

Hoewel deze strategie voordelig is voor de verzekeraars, ben jij als consument vaak de dupe. Je krijgt minder vrijheid om een verzekering samen te stellen die echt bij jouw situatie past en betaalt regelmatig meer dan strikt noodzakelijk.

Gevolgen van koppelverkoop voor jou als consument

De gevolgen van koppelverkoop zijn vooral financieel merkbaar, maar ook je keuzevrijheid wordt ingeperkt. Hieronder zetten we de belangrijkste nadelen op een rij:

• Onnodig hoge kosten: bij koppelverkoop betaal je vaak meer voor je basisverzekering dan nodig is. Als je dezelfde dekking kunt krijgen met een goedkopere basisverzekering bij dezelfde of een andere verzekeraar, gooi je in feite geld weg.
• Beperkte toegang tot aanvullende verzekeringen: heb je specifieke zorg nodig, zoals uitgebreide fysiotherapie of orthodontie? Dan kan het frustrerend zijn als de aanvullende verzekering die je nodig hebt alleen beschikbaar is in combinatie met een dure basisverzekering.
• Minder concurrentie: doordat je minder snel overstapt naar een andere verzekeraar, daalt de druk op verzekeraars om hun premies en voorwaarden aantrekkelijker te maken. Dit schaadt uiteindelijk alle verzekerden, omdat het de prijzen op de markt kunstmatig hoog kan houden.
• Onnodige zorg in aanvullende pakketten: in veel aanvullende verzekeringen zit zorg die je helemaal niet gebruikt. Denk aan alternatieve geneeswijzen of uitgebreide tandartsdekking. Bij koppelverkoop betaal je niet alleen meer voor je basisverzekering, maar loop je ook het risico te betalen voor zorg waar je geen gebruik van maakt.

Het vinden van de juiste basis- en aanvullende verzekering is soms puzzelen.

Wat vindt de Consumentenbond van koppelverkoop?

De Consumentenbond is kritisch over koppelverkoop en pleit zelfs voor een verbod op deze praktijk. Volgens de organisatie is het niet eerlijk dat verzekeraars consumenten dwingen om duurdere basisverzekeringen af te nemen om toegang te krijgen tot aanvullende verzekeringen. Dit beperkt de keuzevrijheid en maakt zorgverzekeringen minder transparant en duurder dan nodig.

De bond benadrukt ook dat koppelverkoop schadelijk is voor de concurrentie op de markt. Als consumenten geen vrije keuze hebben, voelen verzekeraars minder druk om scherpe premies en flexibele pakketten aan te bieden. Hierdoor stijgen de kosten voor iedereen.

Toezichthouders zoals de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zien dit ook als een zorgwekkende ontwikkeling. Zij vinden dat verzekeraars transparanter moeten zijn en consumenten beter moeten informeren over hun mogelijkheden.

Hoe kun je koppelverkoop slim omzeilen?

Hoewel je als consument afhankelijk bent van de keuzes van verzekeraars, kun je zelf wel wat doen om koppelverkoop te omzeilen en de beste zorgverzekering te kiezen. Hier zijn een paar handige tips:

• Vergelijk zorgverzekeringen zorgvuldig: gebruik een onafhankelijke vergelijkingssite om zowel basis- als aanvullende verzekeringen te vergelijken. Zo krijg je inzicht in welke verzekeraars aanvullende verzekeringen aanbieden zonder dat je vastzit aan een duurder basispakket.
• Kies bewust voor losse verzekeringen: je bent niet verplicht om je aanvullende verzekering af te sluiten bij dezelfde verzekeraar als je basisverzekering. Dit geldt niet voor alle aanvullende verzekeringen, maar het is de moeite waard om te kijken naar losse opties.
• Controleer of je aanvullende verzekering echt nodig is: betaal niet voor zorg die je niet gebruikt. Soms is het goedkoper om kosten zelf te betalen in plaats van een dure aanvullende verzekering af te sluiten.
• Vraag om transparantie: verzekeraars zijn verplicht om duidelijk te maken wat de voorwaarden van hun verzekeringen zijn. Vraag hiernaar en laat je niet zomaar in een pakket duwen.
• Stap over als dat voordeliger is: blijf niet uit gemakzucht bij je huidige verzekeraar, maar durf over te stappen als een andere aanbieder betere voorwaarden of een lagere premie biedt.

Conclusie: neem de regie over jouw zorgverzekering

Koppelverkoop bij zorgverzekeringen zorgt ervoor dat je soms meer betaalt dan nodig is voor je basis- en aanvullende verzekering. Verzekeraars gebruiken deze strategie om klanten te binden en hun inkomsten te verhogen, maar jij als consument hebt hier vaak nadeel van. Gelukkig kun je dit voorkomen door kritisch te vergelijken, bewuste keuzes te maken en goed te kijken naar wat je echt nodig hebt.

Laat je niet misleiden door gemak of mooie pakketten, maar neem de tijd om jouw zorgverzekering zorgvuldig samen te stellen. Door actief de regie te nemen, houd je je zorgkosten laag en kies je de verzekering die het beste past bij jouw persoonlijke situatie.